جدال با مدعی

… اگر عقل را کنار بگذاریم همه چیز را باید کنار بگذاریم، چه معارف دینی و چه غیر دینی، تعارف نداریم، همه یا هیچ. اگر رجوع به وحی و ائمه به‌خودی خود رافع اختلاف بود باید در فقه و تفسیر و کلام اختلاف نباشد! عقر را از کارآیی انداخته و برای حل دعوا به عقلی بیرون از عقل تمسّک جستن، به معنای بر دعوا افزودن است. (از بخش نخست)

… فهم حجج ظاهری، بدون حجّت باطنی، یعنی عقل، امکان ندارد. این عقل هم می‌تواند خودش دربارهُ نظامات وجود بیندیشد و فکر کند و هم یافته‌های خود را به راهنمایی‌ها و ارشادات وحی عرضه می‌کند و از آنها در جهت پیشبرد خود کمک می‌گیرد و هم اینکه با تفکّر در آیات و کلمات وحیانی، فهم عمیق نسبت به معانی ژرف آنها پیدا می‌کند… . (از بخش دوم)

… اینها کلمات ائمهُ معصومین علیهم‌السلام است که جز با وحدت وجود به معنای صحیح آن جور در نمی‌آید و آن معنای صحیح اینست که همهُ ماسوی‌الله چیزی جز فعل حضرت حق و ظهور او در عین تعلق و ربط به او نیست… خلاصه اینکه تا معنای وحدت وجود و مراتب وجود و ظهور و بطون را نفهمیم، کلمه‌ای از معارف توحیدی را نه از قرآن کریم و نه از کلمات ائمّهُ معصومین علیهم‌السلام آن‌گونه که حقّ این معارف است نخواهیم فهمید… .
(از بخش سوم)