مدعیان مهدویت و هزاره‌گرایان

این کتاب پژوهشی است درباره مبادی و سیر تکامل چهار گروه غالی بیانیه، مُغَیریه، منصوریه و جناحیه در سده‌های دوم و سوم هجری در عراق و ایران. اندیشه‌های این گروه‌ها آمیزه‌ای از تعالیم و اعمال ادیانِ اصالتاً غیراسلامی را در نخستین سده‌های حکومت اسلامی نشان می‌دهد. ویلیام تاکر، ضمن اشاره به تأثیرپذیری این گروه‌ها از عبداللّه بن سبأ و نیز مختار و کیسانیه، تمرکز ویژه‌ای بر نقش تاریخی‌ـ‌اجتماعی این گروه‌ها دارد، که همگی شورش‌هایی علیه خلفای بنی‌امیه به راه انداختند. نظریه محوری وی این است که این فرقه‌ها نخستین گروه‌های انقلابی هزاره‌گرا در تاریخ اسلام بودند که با هدف ایجاد حکومت برگزیدگان، عقاید و رویه‌هایی پدید آوردند که تأثیری ماندگار بر شماری از فرقه‌های شیعی و غیرشیعی و نیز جنبش‌های مذهبی شبه‌شیعی گذاشت.