مبانی هنر مسیحی

كتاب حاضر مجموعه‌ مقالات تیتوس بوركهارت، مورخ هنر و انسان‌شناس فرهنگی متأخر سوئیسی و از بزرگ‌ترین خبرگان صور مقدس تمدن‌های سنتی، در باب هنر مقدس مسیحی، همراه با تصاویری از سراسر تاریخ مسیحیت است كه به توضیحات و تبیین‌های خردمندانۀ وی شور و حیات می‌بخشند. كتاب حاضر خواننده را به سفری تاریخی می‌برد كه ظهور هنر مقدس مسیحی از نسخه‌های مُذهّب انجیل را دربر دارد. مقالات بوركهارت شكوفایی تمدن و هنر مقدس مسیحی را، از جمله معماری، شمایل‌نگاری و اصناف هنرها و صنایع، تا نیمۀ هزارۀ دوم مسیحی ترسیم می‌كنند. مشخصۀ تبحر بوركهارت تحقیق موشكافانه در متون مورخان و شخصیت‌های طراز اول تاریخ مسیحیت است. کتاب مبانی هنر مسیحی نشان می‌دهد که فرهنگ و معنویت به‌نحو لاینفکی به هم مرتبط­اند، زیرا فرهنگ ظاهری هر جامعه‌ای ترجمان اجتماعی و هنری دین اصلی آن جامعه است. بورکهارت برای ترسیم این رابطه یادآور می‌شود که در هزار و پانصد سال نخست تاریخ مسیحیت هر فردی که چیزی می‌ساخت، از جمله همة اعضای یک صنف صنعتگر، عملاً خالق یک اثر هنری بود. در خلال این دوران اصطلاحات «هنرها» و «صنایع» تا حدی درهم آمیخته بودند و هنر نتیجه صنعتگری ‌استادانه بود. اصلاً اغراق نیست که بگوییم هر انسان یک هنرمند بود. مبانی هنر مسیحی مکملی برای دو کتاب دیگر بورکهارت در باب هنر و تمدن مسیحی، یعنی سیئنا، شهر مریم عذراء و شارتر و پیدایی کاتدرال است. اولی دربارة یکی از بهترین نمونه‌های حفظ‌شدة یک شهر سنتی مسیحی است و دومی دربارة کلیسای کاترال گوتیک به‌­عنوان آخرین ثمره درخت یک سنت باستانی. این سه کتاب در کنار یکدیگر بیانگر توانایی منحصر به فرد بورکهارت برای برقراری ارتباط با ذات عالم مقدس مسیحی است، چنان‌که گویی در آن دوران زندگی می‌کرده‌ایم.